Ontbijt(k)boek - Ivan De Vadder - 15 oktober 2020

Het DNA van Vlaanderen. Wat willen de Vlamingen écht?
Auteurs: Ivan
De Vadder & Jan Callebaut
Ivan
De Vadder (1964) is politiek journalist (VRT), kent als geen ander het reilen
en zeilen van de Belgische politiek en presenteert De Afspraak op vrijdag.
Jan Callebaut (1955) richtte als specialist marktonderzoek Censydiam (Center
for Systematic Diagnostics in Marketing) op. Vandaag is hij actief in
Callebautcollective.com, een jong marketing ecosysteem.
Bij
de Vlaamse verkiezingen van 1999 haalden de drie traditionele partijen in
Vlaanderen nog 59%. Twintig jaar later, in 2019, zijn ze samen nog goed voor
nauwelijks 38,6% van de kiezers. Er is al heel wat geschreven over de mogelijke
oorzaken van die neergang, maar misschien is het gewoon eens tijd om te
onderzoeken wat de Vlaming wil.
‘Waar
ligt de Vlaming wakker van? Welke instellingen vertrouwt hij? Wat zijn de
prioriteiten waarop de politici zich moeten concentreren?’ Dat zijn de vragen
die de ondervraagde Vlaming voorgeschoteld kreeg in een grootschalig onderzoek
door de VRT in samenwerking met het onderzoeksbureau Why5Research van Jan
Callebaut.
Blijkt dat de traditionele partijen het moeilijker hebben – in tegenstelling
tot Groen, N-VA en Vlaams Belang – om aansluiting te vinden bij de zes
verschillende ideaalbeelden van de Vlamingen. Misschien moeten CD&V, Open
Vld en sp.a eens luisteren naar wat de Vlamingen écht willen?
‘Meningen
over de politieke toestand zijn er genoeg, kennis over wat er feitelijk aan de
hand is veel minder.
Het
belooft een zeer boeiend ontbijt(k)boek te worden!
Inschrijven vanaf 23 september 2020!
We bieden ook de mogelijkheid om deze voordracht online mee te volgen, hiervoor wordt enkel de prijs van het boek aangerekend (25 euro) en u ontvangt dit boek thuis in de bus. All Eventleden die niet aanwezig zijn ontvangen sowieso het boek. Graag via mail naar info@dehanze.be inschrijven voor de stream.
Indien u verkiest om een e-book te ontvangen i.p.v. de papieren versie, laat dit dan graag asap weten aan info@dehanze.be.
Rapport van de activiteit:
Ivan De Vadder – Het DNA van Vlaanderen
Politiek journalist Ivan De Vadder behoeft haast geen
introductie meer. Met z’n 29-jarige carrière als politiek journalist en
moderator bij Keien van de Wetstraat, De ochtend op Radio 1 en de Afspraak op vrijdagavond,
is hij beroemd in Vlaanderen. Maar wat
we niet wisten, is dat hij dezelfde alma mater genoot als Geert (Messens).
Bij De Hanze waren we – met plezier uiteraard - proefkonijnen voor Ivan met zijn eerste
voorstelling van zijn nieuwe boek! Ivan
stak van wal over de teloorgang van de drie traditionele partijen. Waar 20 jaar geleden het succes van die drie
partijen nog vanzelfsprekend was, is daar nu nog weinig van te merken. Als we kijken naar sommige buurlanden zijn de
traditionele partijen zelfs quasi helemaal verdwenen en vieren de
Vijfsterrenbeweging en Rassemblement National hoogtij.
Dit komt vooral door de nieuwe breuklijn: naast
communautair, levensbeschouwelijk en economisch zijn het vooral de thema’s
klimaat en migratie die momenteel zeer ‘hot’ zijn en laat dat net de thema’s
zijn die bij Groen, Vlaams Belang en N-VA al een tijdje sterk op hun agenda
staan. Zo sterk dat de partijen hun
thema’s zijn geworden en laat net dat de zwakte zijn van de traditionele partijen
momenteel.
Samen met Jan Callebaut, marktonderzoekspecialist Censydiam, en met deze
evolutie in het achterhoofd, ging Ivan op zoek naar de waarden van de Vlamingen.
Waar ligt de Vlaming nu wakker van? Ze
ontwikkelden een waardenkader rond eerlijkheid, betrouwbaarheid, angst,
genieten van het leven…
We zagen heel wat interessante grafieken en kwadranten de
revue passeren en de auteurs konden uiteindelijk 6 archetypen Vlamingen
distilleren, vertaald naar hun meest waarschijnlijke keuze voor een partij. Opgesomd: de optimistische wereldverbeteraars
en de warme buurtwerkers neigen naar Groen, de familiale geborgenheidszoekers
en de rechtlijnige houvastzoekers neigen naar Vlaams Belang en N-VA. De ondernemende succeszoekers en de gedreven
bouwers kiezen tenslotte voor Vlaams Belang en N-VA en die laatsten terug ook
wat voor Groen.
Wat blijkt? Geen enkele traditionele
partij komt duidelijk in een archetype naar voor. Hoewel ze ook deze waarden hebben, is de
intensiteit anders. De perceptie van de
Vlaming is dat de traditionele partijen niet meer vernieuwend en eerlijk zijn, dus
ook niet meer aantrekkelijk om op te stemmen.
Groen, Vlaams Belang (en ook PvdA) noemt Ivan de ‘utopische’
partijen. Ze streven een ideaalbeeld na en scoren immens op vlak van
eerlijkheid, maar verrassend genoeg verwacht de Vlaming er niet zoveel
van. Kiezers van deze partijen nemen
veelal minder extreme standpunten in dan hun partijen dat doen en ze zijn
meestal ook niet 100% akkoord met hun partij.
Meer nog, een aantal van die stemmen zijn signaalstemmen (directional
voting).
Dan hebben we de beleidspartij en kijkt de Vlaming
vol verwachting naar N-VA, maar ook hier leeft de perceptie dat N-VA niet
eerlijk is, alsof ze niet ‘durven’ verantwoordelijkheid te nemen.
Conclusie is dat de ideale partij een mix is tussen een
utopische partij en een beleidspartij met dezelfde waarden en dat wanneer de
traditionele partijen geen niche uitkiezen noch een thema durven kiezen, ze het
risico lopen te verdwijnen.
Maar wie zit nu in die regering?
Juist. Net die traditionele
partijen waar de Vlaming niet blij van wordt.
In de Wetstraat wordt dan ook gefluisterd dat er een herverkaveling van
de politieke partijen aan de gang is… zou het?